ਰਿਸ਼ੀ
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸੱਤਾ ‘ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਐਤਵਾਰ (10 ਨਵੰਬਰ, 2024) ਨੂੰ ਉਹ ਆਦਿਤਿਆ ਬਿਰਲਾ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ।
ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਮਿਸ਼ੇਲ ਜੇ. ਸੇਂਡਲੇ ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਬਿਰਲਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਕੁਮਾਰ ਮੰਗਲਮ ਬਿਰਲਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਚਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੱਤਾ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ।
ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਘਬਰਾਏ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖੇ ਹਨ। ਗਲੋਬਲ ਪਾਵਰ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਹਾਂ, ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਖੁਦ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹਾਂ… ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਆਰਥਿਕ ਭਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੀ ਆਰਥਿਕ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਭਾਰਤੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੁੜ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇ, ਕੁਝ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧੇ, ਕੁਝ ਬਿਹਤਰ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਆਈ।’
ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਵਿਭਿੰਨ, ਬਹੁਧਰੁਵੀ ਸੰਸਾਰ ਵੱਲ ਇੱਕ ਰੁਝਾਨ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਸੱਚਮੁੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਇਹ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੱਛਮ ਦੀਆਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਟੀਚੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ।
