ਰਿਸ਼ੀ
ਈਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਯੁੱਧ: ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਮੁਖੀ ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਜ ਯਾਨੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਖਮੇਨੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨਤਕ ਸੰਬੋਧਨ ਵੀ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨਸਰੁੱਲਾ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਦੇ ਹਨ।
ਲਗਾਤਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ, ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ ਕਿ ਨਸਰੁੱਲਾ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਕਈ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਖਦਸ਼ਾ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਸਰੱਲਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਬਦ ਤਸ਼ਰੀਹ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਿਉਂ?
ਹਸਨ ਨਸਰਾੱਲਾ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ‘ਤਸਰੀਹ’ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇਣਾ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਬਣਾਉਣਾ’। ਤਸ਼ਰੀਹ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਸਲ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਮਾਮ ਮ੍ਰਿਤਕ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਈਰਾਨੀ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕਰਮਨ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਡਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ
ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਹੁਣ ਕੋਈ ਵੀ ਕਦਮ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਉਹ ਨਸਰੁੱਲਾ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਨਸਰੁੱਲਾ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਸਰੱਲਾ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ?
ਨਸਰੁੱਲਾ ਦੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਟਕਲਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੂੰ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਦਫਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਇਰਾਕ ਦੇ ਕਰਬਲਾ ਵਿੱਚ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਕੋਲ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਜਾਂ ਈਰਾਨ ਵਲੋਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਰਾਨ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਾਰ ਲਾਈਵ: ਯੁੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ, ਏਬੀਪੀ ਦੇ ਦਲੇਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਰ ਪਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
