ਰਿਸ਼ੀ
Iran Nuclear Bomb: ਹਮਾਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਇਸਮਾਈਲ ਹਾਨੀਆ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਈਰਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮੀਡੀਆ ਆਊਟਲੈੱਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਸਕੇ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਈਰਾਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਆਫ ਡਿਫੈਂਸਿਵ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਦਾ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕਰਕੇ ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ 2024 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਉਪਕਰਣ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਇਸੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੋੜ ਪਈ ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਇਸੀ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ, ਈਰਾਨੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਆਫ ਡਿਫੈਂਸਿਵ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ (SPND) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ।
ਇਹ ਯੂਨਿਟ 2010 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ
SPND ਨੂੰ 2010 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀ ਵਜੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਸਿੱਧੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਅਲੀ ਖਮੇਨੇਈ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਹੋਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 60 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਛੋਟੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
