ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਖੋਹ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇੰਨਾ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਬਚਪਨ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਬੋਝ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਉਹ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ
ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਜਿਊਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਪੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਇੱਛਾ ਕਾਰਨ ਉਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਲਗਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਣ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਮਾਣਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਘਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਜਿਊਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਖੇਡਾਂ, ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਅਤੇ ਦੋਸਤੀ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਸਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਦਬਾਅ ਦੇ, ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਿਖਾਉਣ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣਗੇ, ਸਗੋਂ ਬਿਹਤਰ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਕਰਨਗੇ।
ਮਾਪੇ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?
- ਖੇਡਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਦਿਓ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਮਸਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂ ਦਿਓ।
- ਬਿਨਾਂ ਦਬਾਅ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰੋ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਨਾ ਪਾਓ।
- ਸੰਤੁਲਿਤ ਰੁਟੀਨ: ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
- ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ: ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦ, ਨਾਪਸੰਦ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ ਈਦ-ਉਲ-ਅਜ਼ਹਾ ਮਨਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਥਾਵਾਂ, ਜਾਣੋ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਨਾਮ ਹਨ?