ਰਿਸ਼ੀ
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਬਰਸੀ: ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੇ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਸਿਤਾਰਾ ਸਾਲ 1930 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਲੋਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੀ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ‘ਕਪੂਰ ਪਰਿਵਾਰ’ ਦੀ ਜੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ‘ਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇਕ, ਦੋ ਜਾਂ ਤਿੰਨ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਈ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਕਪੂਰ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਚ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦਾ ਦੌਰ ਕਾਫੀ ਵੱਖਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿੰਨੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਖੀ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇ।
ਦਿ ਸ਼ੋਅ ਮੈਨ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਉਹ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਸਫਲ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਕਹਾਣੀ ਬਣੀ ਜੋ ਅਧੂਰੀ ਰਹਿ ਗਈ ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ 99ਵੀਂ ਬਰਸੀ ਇਸ ਸਾਲ 2 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਪਿਛੋਕੜ
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਦਸੰਬਰ 1924 ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਾਵਰ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਕਪੂਰ ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਦਾਦਾ, ਜੋ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ, ਦਾ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸੀ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਕਪੂਰ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਅਭਿਨੇਤਾ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਰਾਮਸਰਨੀ ਦੇਵੀ ਕਪੂਰ ਸੀ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਪੁਰਖੇ ਦੀਵਾਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਦੋ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸਨ, ਸ਼ੰਮੀ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਸ਼ਸ਼ੀ ਕਪੂਰ, ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ ਸਨ।
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਾਂ ਦੀ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਣਧੀਰ ਕਪੂਰ, ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ, ਰਾਜੀਵ ਕਪੂਰ, ਰਿਤੂ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਰੀਮਾ ਕਪੂਰ ਨਾਂ ਦੇ 5 ਬੱਚੇ ਹੋਏ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਤਿੰਨੋਂ ਪੁੱਤਰ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕਈ ਯਾਦਗਾਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਰਣਧੀਰ ਕਪੂਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਬੀਤਾ ਵੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੀਤੂ ਕਪੂਰ ਵੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ।
ਰਣਧੀਰ-ਬਬੀਤਾ ਦੀਆਂ ਬੇਟੀਆਂ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਕਰੀਨਾ ਕਪੂਰ ਵੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਨੀਤੂ ਕਪੂਰ ਦਾ ਬੇਟਾ ਰਣਬੀਰ ਕਪੂਰ ਇਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੂੰਹ ਆਲੀਆ ਭੱਟ ਵੀ ਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਪੂਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਚੌਥੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ
10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਫਿਲਮ ‘ਇਨਕਲਾਬ’ (1935) ‘ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਨੀਲ ਕਮਲ (1947) ਨਾਲ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ। 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਰਕੇ ਸਟੂਡੀਓ (1948) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਆਗ ਸੀ ਜੋ ਸੁਪਰਹਿੱਟ ਰਹੀ।
ਨਰਗਿਸ ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਸ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਇਕੱਠੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਸਫਲ ਫਿਲਮਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਾਫੀ ਪਸੰਦ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫਿਲਮੀ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 75 ਫਿਲਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਫਿਲਮਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ
ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਫਿਲਮ ਆਗ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਨਰਗਿਸ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਿਲ ਗੁਆ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਨਰਗਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ‘ਸ਼੍ਰੀ 420’, ‘ਆਵਾਰਾ’, ‘ਜਾਗਤੇ ਰਹੋ’, ‘ਚੋਰੀ ਚੋਰੀ’, ‘ਬਰਸਾਤ’, ‘ਅੰਦਾਜ਼’, ‘ਆਹ’, ‘ਬੇਵਫ਼ਾ’, ‘ਪਾਪੀ’, ‘ਪਿਆਰ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। , ‘ਆਸ਼ਿਆਨਾ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਨਰਗਿਸ ਦਾ ਸੱਚਾ ਪਿਆਰ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਵਿਆਹ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਰਗਿਸ ਨੇ ਸੁਨੀਲ ਦੱਤ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਰਗਿਸ ਦੀ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਰਗਿਸ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਇੱਛਾ ਕਦੇ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ।
ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਸਨ। 2 ਜੂਨ 1988 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਚਾਨਕ ਵਿਗੜ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀਆਂ ਅਧੂਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ‘ਦਿ ਸ਼ੋਅ ਮੈਨ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
