ਰਿਸ਼ੀ
ਸਾਊਦੀ ਸਕੂਲ ਪਾਠਕ੍ਰਮ: ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਊਦੀ ਨੇ ਹੁਣ ਸਕੂਲੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਠ ਘਟਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਨੇ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਪੀਸ ਐਂਡ ਕਲਚਰ ਟੋਲਰੈਂਸ ਇਨ ਸਕੂਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ (IMPACT-SE) ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਤੋਂ ਹਿੰਸਕ ਅਤੇ ਸਾਮੀ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਟਾਇਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੋਜ ਨੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮੱਗਰੀ ਸੀ। IMPACT-SE ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਊਦੀ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਜ਼ੀਓਨਿਜ਼ਮ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਨਕਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ
ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੁਣ ਉਹ ਕਿਤਾਬ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਯੋਨਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਨਸਲਵਾਦੀ ਯੂਰਪੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰੇ ਫਲਸਤੀਨ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਫਲਸਤੀਨ ਵਿਚ ਤੇਲ ਦੇ ਖੂਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਊਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਪਰ ਉਹ ਨਕਸ਼ੇ ਜੋ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਿਟਲਰ ਦੁਆਰਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਰਬਨਾਸ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1948 ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਕਬਜ਼ਾਧਾਰੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
IMPACT-SE ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੀ?
ਅਸਲ ਵਿੱਚ, IMPACT-SE ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 21 ਹੋਰ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਦੇ ਚਿੱਤਰਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦੇ 2023 ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਈਸਾਈਆਂ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: CPEC ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਬਦ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼, ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕੀ ਕਿਹਾ
