ਰਿਸ਼ੀ
CBDT: ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਸੀ ਕਿ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ‘ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਕਦੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵੱਲ ਮੋੜ ਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਕਰ ਬੋਰਡ (ਸੀਬੀਡੀਟੀ) ਨੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ (ਆਈ. ਟੀ. ਵਿਭਾਗ) ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਹੋਟਲ, ਹਾਲ, ਲਗਜ਼ਰੀ ਰਿਟੇਲ, ਆਈਵੀਐਫ ਕਲੀਨਿਕ, ਹਸਪਤਾਲ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਸਟੋਰ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਨਕਦੀ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਕੇਂਦਰੀ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ 2024-25 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸੀਬੀਡੀਟੀ ਨੇ ਆਈਟੀ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਕਾਇਆ ਮੰਗਾਂ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਠੋਸ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਕਾਏ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 139ਏ ਤਹਿਤ ਪੈਨ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਧੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਵੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਆਈਟੀ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਕਦੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਸੀਬੀਡੀਟੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਸੀਬੀਡੀਟੀ ਬਕਾਏ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਚਿੰਤਤ ਹੈ
ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ 1100 ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 2500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ 1700 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਕਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਕਦ ਅਜੇ ਵੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੈ. ਆਈਟੀ ਵਿਭਾਗ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ। 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਨੂੰ ਬਕਾਏ ਦੀ ਮੰਗ 24,51,099 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ 43,00,232 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀਬੀਡੀਟੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
