ਰਿਸ਼ੀ
UPI ਰਿਕਾਰਡ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯੂਪੀਆਈ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਯੂਪੀਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਯੂਪੀਆਈ ਯਾਨੀ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟ ਇੰਟਰਫੇਸ (ਯੂਪੀਆਈ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ‘ਚ UPI ਰਾਹੀਂ 16.58 ਅਰਬ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਏ। ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 23.5 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ ਅਤੇ NPCI ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2016 ‘ਚ UPI ਦੇ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ।
ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ 535 ਮਿਲੀਅਨ ਸੀ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਐੱਨ.ਪੀ.ਸੀ.ਆਈ.) ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ 14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 535 ਮਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਔਸਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ 75,801 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ, ਔਸਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 501 ਮਿਲੀਅਨ ਸੀ ਅਤੇ ਮੁੱਲ 68,800 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
IMPS ਰਾਹੀਂ 467 ਮਿਲੀਅਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ
ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ (IMPS) ਰਾਹੀਂ 467 ਮਿਲੀਅਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਏ, ਜੋ ਸਤੰਬਰ ਦੇ 430 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਤੋਂ 9 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ IMPS ਰਾਹੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ 5.65 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 11 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 6.29 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਫਾਸਟੈਗ ਰਾਹੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 8 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 34.5 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 318 ਮਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਫਾਸਟੈਗ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ 6,115 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ ਸਤੰਬਰ ‘ਚ 5,620 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
ਆਧਾਰ ਸਮਰਥਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ 126 ਮਿਲੀਅਨ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ
NPCI ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਆਧਾਰ ਇਨੇਬਲਡ ਪੇਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ (AEPS) ‘ਤੇ 126 ਮਿਲੀਅਨ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਹੋਏ, ਜੋ ਸਤੰਬਰ ਦੇ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 26 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2021 ਵਿੱਚ, ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 14 ਤੋਂ 19 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਵਧ ਕੇ 40 ਤੋਂ 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਛਿਮਾਹੀ (ਅਪ੍ਰੈਲ-ਸਤੰਬਰ) ਵਿੱਚ UPI ਆਧਾਰਿਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 52 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 78.97 ਅਰਬ ਹੋ ਗਈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ 51.9 ਅਰਬ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ 83.16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 116.63 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਕਾਰਨ ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ GST ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ 9 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ, 1.87 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਸੂਲੀ
