ਰਿਸ਼ੀ
ਦੇਸ਼ ‘ਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲੱਗੇ ਇਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ 3 ਕਰੋੜ 46 ਲੱਖ ਨੋਟ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸਾਰੇ ਨੋਟ ਜੋ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੇ ਸਨ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ। ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਵਿੱਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਪੰਕਜ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਵੱਲੋਂ ਨਵੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ₹ 2000 ਮੁੱਲ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
31 ਮਾਰਚ 2017 ਤੱਕ, 32,850 ਲੱਖ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਸਨ। 31 ਮਾਰਚ 2018 ਤੱਕ 33,632 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਚਲਨ ਵਿੱਚ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। 19 ਮਈ, 2023 ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ₹ 2000 ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ₹ 2000 ਦੇ ਮੁੱਲ ਦੇ 17,793 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਚਲਦੇ ਰਹਿ ਗਏ। RBI ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 15 ਨਵੰਬਰ 2024 ਤੱਕ 17,447 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਇੰਨੇ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਹਨ
ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, 15 ਨਵੰਬਰ 2024 ਤੱਕ, ₹ 2000 ਦੇ 3 ਕਰੋੜ 46 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਵਿੱਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੰਮ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 19 ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਜੋ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ₹2000 ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ₹2000 ਦੇ ਨੋਟ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਾਕਘਰ ਤੋਂ RBI ਦੇ 19 ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਨੋਟ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ 76ਵੇਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ‘ਤੇ ਇੰਨੇ ਸੌ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰੇਗੀ ਯੋਗੀ ਸਰਕਾਰ, ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਸ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਬਜਟ
