ਰਿਸ਼ੀ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਸੰਘਰਸ਼: ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਟਕਰਾਅ ਹੋਰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮੋੜ ਲੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ‘ਚ ਕਰੀਬ 50 ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਕਰੀਬ 20 ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀ.ਟੀ.ਪੀ.) ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਕਈ ਚੌਕੀਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਜੋ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਰੇਖਾ ਹੈ। ਇਹ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵਾਖਾਨ ਕੋਰੀਡੋਰ ‘ਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਵਾਖਾਨ ਕੋਰੀਡੋਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਚੀਨ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਆਈਐਸਆਈ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਆਈਐਸਆਈ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਦਬਾਅ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵਖਾਨ ਕੋਰੀਡੋਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਕੇ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੀ ਭਾਰੀ ਤੈਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਟੀ.ਟੀ.ਪੀ
ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਟੀਟੀਪੀ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਨੇ ਵੀ ਟੀਟੀਪੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ੌਜ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਟੀਟੀਪੀ ਦਾ ਇਹ ਗਠਜੋੜ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਉਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅੱਬਾਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨ ਲੜਾਕੇ ‘ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ’ ਵਰਗੇ ਹਨ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਚੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ
ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਜਨਤਕ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਚੀਨ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਾਖਾਨ ਕਾਰੀਡੋਰ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਧ ਰਿਹਾ ਤਣਾਅ ਪਾਕਿ-ਅਫਗਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਖੇਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਕੇ ਵੱਡੇ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ, ਜਾਣੋ ਕੌਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਮਦਦ
