ਰਿਸ਼ੀ
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਬੰਧ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਬੰਧ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਚੌਲ ਅਤੇ ਆਲੂ ਵਰਗੀਆਂ ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਯੂਨਸ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਮੇਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਰਮਿਆਨ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਬੰਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ‘ਐਮਵੀ ਯੂਆਨ ਜ਼ਿਆਂਗ ਫਾ ਜ਼ਾਨ’ ਐਤਵਾਰ (22 ਦਸੰਬਰ 2024) ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਖੇਤਰੀ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਦੁਬਈ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਚਟਗਾਂਵ ਬੰਦਰਗਾਹ ਪਹੁੰਚਿਆ।
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਕੋਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੋਵੇ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਸਹਿਜ ਹੈ।
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਲਈ ਦਬਾਅ
ਇਕਨਾਮਿਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਸਾਮਾਨ ਦਰਾਮਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਕੁਝ ਅਧਿਕਾਰੀ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚਟਗਾਂਵ ਅਤੇ ਮੋਂਗਲਾ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ।
ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਚਟਗਾਂਵ ਬੰਦਰਗਾਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਬੰਦਰਗਾਹ ਰਾਹੀਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2004 ਵਿੱਚ ਇਸ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਬਾਰੂਦ ਨਾਲ ਭਰੇ 1500 ਬਕਸੇ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 4.5 ਤੋਂ 7 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਆਈਐਸਆਈ ਨੇ ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਉਲਫਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਏ ਸਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:
