ਰਿਸ਼ੀ
ਰਹੱਸਮਈ ਡਿੰਗਾ ਡਿੰਗਾ ਵਾਇਰਸ: ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਯੂਗਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਦਸਤਕ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਂ ਡਿੰਗਾ ਡਿੰਗਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਡਿੰਗਾ-ਡਿੰਗਾ ਰੋਗ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੱਲਣ-ਫਿਰਨ ‘ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਮਰੀਜ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿੱਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਨੱਚ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।
ਫਸਟਪੋਸਟ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਹਿਲੀ ਅਜਿਹੀ ਅਜੀਬ ਬਿਮਾਰੀ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੇ ਬੁੰਡੀਬੁਗਿਓ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਨੱਚ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਰੰਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕੀ ਕਿਹਾ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ?
ਬੁੰਡੀਬੁਗਯੋ ਜਿਲ੍ਹਾ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡਾ. ਕਿਆਇਤਾ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਥੈਰੇਪੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਸਫਾਈ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ, ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਸਥਾਨਕ ਸਿਹਤ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਕੀਇਤਾ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਬੁੰਡੀਬੁਗਿਓ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੋਈ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਮਰੀਜ਼ ਨੇ ਤਜਰਬਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ
ਡਿੰਗਾ— ਡਿੰਗਾ ਦੇ ਇਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੇ ਬੀਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਆਪਣਾ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਧਰੰਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗਾ। ਇਕ ਸਥਾਨਕ ਅਖਬਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਬੰਧਤ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਉਹ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੱਲਣ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬੁੰਡੀਬੁਗਿਓ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਹੁਣ ਠੀਕ ਹਾਂ।
ਹੁਣ ਤੱਕ 300 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ
ਡਿੰਗਾ-ਡਿੰਗਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਸ ਯੁਗਾਂਡਾ ਦੇ ਬੁੰਡੀਬੁਗਿਓ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤੱਕ 300 ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਹਿਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਪਤਾ 2023 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਮੂਨੇ ਅਗਲੇਰੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
1518 ਦੀ ਡਾਂਸਿੰਗ ਪਲੇਗ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ
‘ਡਿੰਗਾ ਡਿੰਗਾ’ ਦੇ ਅਸਾਧਾਰਨ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 1518 ਦੀ “ਡਾਂਸਿੰਗ ਪਲੇਗ” ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਸਾਲ 1518 ‘ਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸਟ੍ਰਾਸਬਰਗ ‘ਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਬੇਕਾਬੂ ਹੋ ਕੇ ਡਾਂਸ ਦੀ ਲਹਿਰ ‘ਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ‘ਡਿੰਗਾ ਡਿੰਗਾ’ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸ਼ੱਕੀ ਹੈ।
2019 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਕਰੋਨਾ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਵੀ ਗਈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗਾ ਤਾਕਤਵਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਕੀ ਹੈ ਚੀਨ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਇੱਕ ਤਾਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਲੰਬੀ ਸੁਰੰਗ ਤੇ ਦੂਜੇ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਦਾਗਣ ਵਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ
