ਰਿਸ਼ੀ
ਭਾਰਤੀ ਨੋਟ ਨਿਲਾਮੀ: ਲੰਡਨ ‘ਚ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈ ਨਿਲਾਮੀ ‘ਚ 100 ਰੁਪਏ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਨੋਟ ਸੁਰਖੀਆਂ ‘ਚ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨੋਟ 56,49,650 ਰੁਪਏ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਵਿਕਿਆ ਸੀ। ਦਾਅਵੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਵੱਲੋਂ 1950 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ‘ਹੱਜ ਨੋਟ’ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸੀਰੀਅਲ ਨੰਬਰ HA 078400 ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹੱਜ ਨੋਟ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵਿਲੱਖਣ ਅਗੇਤਰ ‘HA’ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਦੂਜੇ ਨੋਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਦੇ ਮਿਆਰੀ ਨੋਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਸੀ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਨੋਟ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਵੈਧ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਪਰ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਕਤਰ, ਬਹਿਰੀਨ, ਕੁਵੈਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਰਗੇ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਨੋਟ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ 1961 ਵਿੱਚ ਕੁਵੈਤ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੀ ਕਰੰਸੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਨੋਟ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ?
ਅੱਜ, ਇਹ ਹੱਜ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਦੁਰਲੱਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਨੋਟ ਕੇਵਲ ਵਿੱਤੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
10 ਰੁਪਏ ਦਾ ਦੁਰਲੱਭ ਨੋਟ 6.90 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਿਕਿਆ
ਇਸ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਦੁਰਲੱਭ ਨੋਟ ਵੀ ਵਿਕੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਕੀਮਤ 6.90 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦੀ 5.80 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ 25 ਮਈ, 1918 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸਾਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਤਾ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਹਾਜ਼ ਐਸਐਸ ਸ਼ਿਰਾਲਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 2 ਜੁਲਾਈ 1918 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਯੂ-ਬੋਟ ਦੇ ਟਾਰਪੀਡੋ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਨੇ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜ਼ਮੀਨ ‘ਚ ਕਈ ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾ ਟੋਆ, ਗੱਡੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਦਰੱਖਤ ‘ਤੇ ਫਸੇ, 8 ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ… ਬੀਜਾਪੁਰ ਨਕਸਲੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਰੂਹ ਕੰਬਾਊ ਵੀਡੀਓ।
