ਰਿਸ਼ੀ
ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣ: ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ‘ਚ ਸੰਸਦ ਦੇ 225 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਲਈ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਨੁਰਾ ਕੁਮਾਰ ਦਿਸਾਨਾਇਕੇ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਥਿਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੀ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਨਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੂਰਨ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਚੋਣ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੋਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਸਾਜਿਥ ਪ੍ਰੇਮਦਾਸਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਾਮਗੀ ਜਨ ਸੰਦਾਨਿਆ, ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿੰਦਾ ਰਾਜਪਕਸ਼ੇ ਦੀ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਪੋਦੁਜਾਨਾ ਪਾਰਟੀ, ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰ ਰਹੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਨਿਊ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਫਰੰਟ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ 1977 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ।
1977 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਰਾਜਪਕਸ਼ੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਰਾ (ਮਹਿੰਦਾ, ਗੋਟਾਬਾਯਾ, ਚਮਲ ਅਤੇ ਬੇਸਿਲ ਸਮੇਤ) ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਈ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉਪ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਦੌੜ ਤੋਂ ਹਟ ਗਏ ਹਨ।
‘ਮਜ਼ਬੂਤ ਫਤਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਕੀਤੀ ਮੰਗ’
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਨੇਤਾ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਜਨਤਕ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਸਾਬਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਦਿਸਾਨਾਇਕ 21 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 22 ਚੋਣਾਵੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਰਾਹੀਂ 196 ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ 29 ਮੈਂਬਰ ਕੌਮੀ ਸੂਚੀ ਰਾਹੀਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਚੋਣ ਵਿਚ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਕੁੱਲ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਵੇਗਾ।
‘ਸੰਵਿਧਾਨ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਲੋੜ’
ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਕਤੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਉਤਰਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਹ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਜਿੱਤ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਸਾਨਾਇਕ ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਵੀ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਜੀਤ ਪ੍ਰੇਮਦਾਸਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ SJB ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਵੋਟਿੰਗ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ 1 ਜਾਂ 2 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਨਤੀਜਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2020 ਵਿੱਚ, ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਨਤੀਜੇ ਆਏ।
