ਰਿਸ਼ੀ
ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ: ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ‘ਇਕ ਰਾਸ਼ਟਰ, ਇਕ ਟੈਕਸ’ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੀਐਸਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸਾਰੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ 5 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜੀਰੋ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 28 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਜੀਐਸਟੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੱਤੂ 5 ਫੀਸਦੀ ਜੀਐਸਟੀ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਡਲੀ, ਡੋਸਾ ਅਤੇ ਖਮਨ ਮਿਕਸ ‘ਤੇ ਇਹ ਦਰ 18 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਫਰਕ ਨੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਮਲਾ ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਡਲੀ, ਡੋਸਾ ਅਤੇ ਖਮਾਣ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਸੱਤੂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੱਤੂ ‘ਤੇ 5 ਫੀਸਦੀ ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ
ਗੁਜਰਾਤ ਐਡਵਾਂਸ ਰੂਲਿੰਗ ਅਪੀਲੀ ਅਥਾਰਟੀ (GAAR) ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ GST ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹਨ। ਅਥਾਰਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਡਲੀ, ਡੋਸਾ ਅਤੇ ਖਮਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਸੱਤੂ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ 5 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ 18 ਫੀਸਦੀ ਜੀਐਸਟੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਗੁਜਰਾਤ ਅਧਾਰਤ ਕਿਚਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਲਿਮਿਟੇਡ ਨੇ ਜੀਐਸਟੀ ਐਡਵਾਂਸ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗਾਰ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ 7 ‘ਤਤਕਾਲ ਆਟਾ ਮਿਕਸ’ ਖਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
GAAR ਨੇ ਸੱਤੂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਉਤਪਾਦ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ
ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਗੋਟਾ, ਖਮਨ, ਦਲਵੜਾ, ਦਹੀ-ਵੱਡਾ, ਢੋਕਲਾ, ਇਡਲੀ ਅਤੇ ਡੋਸੇ ਲਈ ਆਟੇ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਪਾਊਡਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਚਦੀ ਹੈ। ਅਪੀਲਕਰਤਾ ਦੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, GAAR ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਤਤਕਾਲ ਆਟਾ ਮਿਕਸ’ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਸਬੰਧਤ ਜੀਐਸਟੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੱਤੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
ਸੀਬੀਆਈਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸੱਤੂ ‘ਤੇ 5 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਜੀਐਸਟੀ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਗਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸੱਤੂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
