RBI ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਆਪਣੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਹਨ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸਟੈਂਡ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਪਿਛਲੀਆਂ 9 ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਵਰਗੀਆਂ ਨੀਤੀਗਤ ਦਰਾਂ ‘ਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਫਰਵਰੀ 2023 ਤੋਂ RBI ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨੀਤੀ ‘ਚ ਦਰਾਂ ਨੂੰ 6.50 ਫੀਸਦੀ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। RBI ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ (MPC) ਦੀ ਬੈਠਕ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਸ ਬੈਠਕ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਕਰਨਗੇ।
ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ RBI ਦਾ ਫੈਸਲਾ – ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ
ਇਸ ਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਪਾਰਕ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਵੰਡੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਇਸ ਵਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ‘ਚ 0.25-0.50 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖੇਗਾ।
RBI ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਆਮ ਜਨਤਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਅਸਰ?
ਜੇਕਰ ਆਰਬੀਆਈ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬੈਂਕਾਂ ਕੋਲ ਸਸਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ ਦਰਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਲੋਨ ਦਰਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕ ਆਪਣੇ ਹੋਮ ਲੋਨ, ਕਾਰ ਲੋਨ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਸਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰੀ ਸੀਜ਼ਨ ‘ਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧੀਆ ਤੋਹਫਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। .
ਕਿਹੜੀਆਂ ਗਲੋਬਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹਨ ਜੋ RBI ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨਗੀਆਂ?
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (ਆਈਐਮਐਫ) ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024 ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 3.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਕਾਸ ਅੰਕੜੇ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਸਖਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ‘ਚ ਇਹ 7.2 ਫੀਸਦੀ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕੀ ਫੈਡਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਨੇ ਪਿਛਲੀ ਫੈਡਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਨੀਤੀ ‘ਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ‘ਚ 0.50 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਨੀਤੀਗਤ ਦਰਾਂ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ (ਈ.ਸੀ.ਬੀ.) ਨੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ‘ਚ 0.25 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਲਈ ਅੱਜ ਦੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨੀਤੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਇਹ ਨੀਤੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਆਰਬੀਆਈ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ – ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਫੂਡ ਚੇਨ ਸਪਲਾਈ ਵਿਚ ਵਿਗੜਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਟੀਚੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ, ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲੇ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਕੋਲ ਗਲੋਬਲ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਰੈਪੋ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਾਂ ਪਿਛਲੀਆਂ 9 ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੈਪੋ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ