ਰਿਸ਼ੀ
ਨੇਪਾਲ ਗੋਰਖਾ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ: ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਉਪੇਂਦਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਗੋਰਖਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਗੋਰਖਾ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੰਦ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਵਿਵਾਦਤ ਅਗਨੀਪਥ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਆਪਣੇ ਗੋਰਖਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਗਨੀਪਥ ਯੋਜਨਾ 2022 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਫੌਜ 4 ਸਾਲ ਲਈ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ “ਅਗਨੀਵੀਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਲਾਭਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਬੈਚ ਦੇ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਗਨੀਵੀਰ 4 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੀਮੋਬਿਲਾਈਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ 25 ਫੀਸਦੀ ਅਗਨੀਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਲੋੜ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਰੈਗੂਲਰ ਕੇਡਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਕੀਮ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਈ ਸੀ।
ਨੇਪਾਲ ਅਗਨੀਵੀਰ ਯੋਜਨਾ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ
ਨੇਪਾਲ ਅਗਨੀਵੀਰ ਯੋਜਨਾ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ‘ਚ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯੋਜਨਾ 1947 ਦੇ ਤਿਕੋਣੀ ਭਾਰਤ-ਨੇਪਾਲ-ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਗੋਰਖਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦੇ ਹਨ।
‘ਮੈਂ ਖੁਦ ਇਸ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਲਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ‘- ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਮੁਖੀ
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਉਪੇਂਦਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ‘ਦ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ’ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ‘ਚ ਗੋਰਖਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਭਰਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਪੂਰੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ।” ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।”
ਨਵੇਂ ਗੋਰਖਿਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ।
ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਉਪੇਂਦਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ (13 ਜਨਵਰੀ) ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਆਰਮੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਗੋਰਖਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।” ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਰਤੀ ਦੁਬਾਰਾ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੂਏ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਵਾਲਾ ਚੀਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਅਗਵਾ, ਨੇਪਾਲ ‘ਚ ਚਾਰ ਭਾਰਤੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ
